Als ik ‘s zomers met mijn sloep door het bovenlandengebied vaar, valt het me op dat er erg veel sloepen zijn. Ze zijn er in alle soorten, maten, kleuren en prijsklassen. Het is duidelijk dat mensen houden van enige luxe op het water. In de jaren dat de watersport op gang kwam, begin vorige eeuw, moet het op de Poel een romantisch aanzicht zijn geweest met voornamelijk scheepjes met wapperende zeilen.
Praam
De meest vermaarde boot in Aalsmeer is van oudsher de praam, aangedreven door een penta motor, van Zweedse makelij. Na de droogmaking van het Haarlemmermeer in 1852 ging de visserij bijna verloren, wat ook voor de bijbehorende schepen gold. Daarom ging Aalsmeer over op de teelt van bomen, vruchten en bloemen. In de Historische tuin zijn nog steeds de voorbeelden van deze culturen te vinden. Zo kun je snoeicursussen volgen, denk bijvoorbeeld aan de Buxusvorm snoeicursussen.
De kwekers brachten hun producten met de praam naar de veiling. Deze platte lange boten worden nog steeds gebruikt om de ilexen, seringen en sneeuwballen van het eiland naar de kwekerij te vervoeren. Hoe mooi is het dat de boot nog in gebruik is en zelfs heeft geleid tot het grootste Aalsmeerse dorpsfestijn: De Pramenrace! Dankzij dit nostalgische feest worden er naast de oude houten kwekersboten nu ook aluminium pramen gebouwd. Lang leve de praam!
Grundel
Er waren ook andere typisch Aalsmeerse boten. De grundel is hiervan een mooi voorbeeld. Deze sierlijke boot had een scherpe voorsteven, een platte achtersteven en was net als de praam geheel van hout. De boot was vooral populair onder kwekers die de grundel als roei- of zeilboot gebruikten. In de jaren twintig van de vorige eeuw werden deze scheepjes ook gebouwd met een binnenboordmotor. Ze werden wat groter en luxer gemaakt, waardoor er meer interesse voor deze boten ontstond bij de gegoede Aalsmeerders. Het gebied van Leimuiden tot aan het Amsterdamsebos kreeg zo meer toeristische belangstelling. Gelukkig zijn de leuke scheepjes nog steeds te zien op de Poel. Bij jachthaven Otto op de Uiterweg werden er nog jaren lang ieder jaar enkele grundels gebouwd.
Werkboot
De moraal van mijn verhaal… Waarom vertel ik over de grundel? Stichting de Bovenlanden laat dit oer-Aalsmeerse scheepje bouwen, niet uit luxe maar uit noodzaak, om eigen vervoer over water te hebben. De stichting heeft tot nu toe geen eigen boot gehad voor haar werkzaamheden. Dat vind ik opmerkelijk. Een goede werkboot hoort erbij. En hoe leuk is het om daarnaast subsidiegevers met eigen schip het gebied te kunnen laten zien.
Deze grundel wordt van aluminium gebouwd met een elektromotor, een onderhoudsvrij en geruisloos promotiescheepje! Ik heb wat tekeningen gezien, het ziet er veelbelovend uit. Scheepswerf Gouwerok heeft op basis van een oude tekening van Jachtwerf de Vlijt het ontwerp gemaakt. Ook zijn er oude tekeningen van Jan Lunenberg bestudeerd. Wie weet krijgt dit initiatief van Stichting de Bovenlanden navolging en doet de aluminium grundel zijn intrede in het Aalsmeerse. Je begrijpt dat ik uitkijk naar de nieuwe bovenlanden werkboot!
