Water, polders en bovenlanden

18 augustus 2020

Meer verhalen van Bob

Wij wonen toch wel in een boeiend dorp. We hebben water, polders en bovenlanden. Over dat laatste wil ik het hebben, want ik ga in de komende tijd over de bovenlanden van Aalsmeer allerlei leuke dingen vertellen. Wat nou precies de bovenlanden zijn is nog niet zo eenvoudig uit te leggen. Maar vraag je eens af waarom er zoveel kluchten zijn in Aalsmeer. Als je vanaf de Ophelialaan de klucht op gaat, kom je bij de Stommeerweg. In Oost ga je de Machineweg op en kom je bij de Oosteinderweg. Nou, de bovenlanden zijn dus het hoger gelegen gebied aan het eind van de klucht en waar je vandaan komt zijn polders, die een meter of vier à vijf onder zeeniveau liggen. Bij de Ophelialaan ga je vanuit de Stommeerpolder dus naar de bovenlanden. En bij de Machineweg ga je vanuit de Oosteinderpolder ook naar de bovenlanden. De bovenlanden zijn het hoger gelegen land langs de Ringvaart van de Haarlemmermeer. Van de Jac. Takkade in het oosten tot aan Leimuiden in het westen. De Uiterweg is dus 100% bovenland, maar dat weten ze daar natuurlijk al lang. Maar ook het Dorp, de Stommeerweg en de Kudelstaartseweg zijn bovenland.

Hoe de polders ontstaan zijn weten we. Het water van het Stommeer is weggepompt en zo is het Stommeerpolder geworden. Hetzelfde geldt voor het Haarlemmermeer dat de Haarlemmermeerpolder is vandaag de dag. Maar hoe zit het dan met de bovenlanden? Eigenlijk is dat best simpel. De bovenlanden zijn er altijd geweest in Aalsmeer. Ze zijn een natuurlijk veengebied van halfvergane plantenresten en water. In de zestiende eeuw werd in ons moerassige gebied begonnen om dat veen op allerlei plaatsen weg te baggeren en af te graven. Wat een zwaar werk moet dat geweest zijn. Ik maak dan toch liever een mooi bloemstuk. Dat veen werd gedroogd en er werd turf van gemaakt. Turf werd in die tijd ook wel het ‘bruine goud’ genoemd, omdat het een belangrijke brandstof was voor bijvoorbeeld Amsterdam. Al die Amsterdammers moesten zich toch ergens aan warmen, behalve aan elkaar. Aan het begin van de zeventiende eeuw kwamen elke dag wel 80 schepen vol met turf de stad binnenvaren. Door het afgraven van veen is er dus een hoogteverschil ontstaan tussen de bovenlanden waar niet afgegraven werd en de lager gelegen gedeelten. Een voorbeeld van een groot afgegraven veengebied zijn de Westeinderplassen. In dit gebied heeft zich water verzameld en zo zijn de grote en de kleine Poel ontstaan. Ik geniet met name in de zomer bijna dagelijks van dit prachtige gebied. In mijn bootje vaar ik daar graag doorheen. Het is onbeschrijflijk wat je dan allemaal tegenkomt.

Stichting De Bovenlanden Aalsmeer zet zich al meer dan 20 jaar in voor behoud en verdere ontwikkeling van de bovenlanden in ons mooie dorp. Dat is een prima club

Bob van den Heuvel

Stichting de Bovenlanden heeft mij gevraagd om een column te schrijven in de Nieuwe Meerbode over dit bijzondere gebied. Op de tochten die ik maak in mijn sloep kom ik telkens weer prachtige en bijzondere dingen tegen. Mijn bewondering en verwondering wil ik graag met de lezers delen. Laat mij gerust weten wat je er van vindt. Je kan reageren naar bob@bovenlanden.nl
Vijftig tinten groen

Vijftig tinten groen

Het begon op 23 november 2017. Mijn eerste verhaal over de Bovenlanden van Aalsmeer was geschreven. Op uitnodiging van Stichting De Bovenlanden kreeg ik de kans om verhalen te vertellen over het Westeinderplassengebied. Het schrijven over dit “juweel” van Aalsmeer leek mij leuk en interessant.

Lees meer
Lockdown

Lockdown

De herfst gaat langzaam in totale ‘lockdown’ om plaats te maken voor de komende winter. Een enkele boom of struik laat nog even haar kleurexplosie zien.

Lees meer